7.1.1.2 – табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін ажырату

Сабақтың тақырыбы:

Табиғатты зерттеудің ғылыми

әдістері

Мұғалімнің

аты-жөні: Құрманәлі.А.Б

Күні:   

СЫНЫП:  7

Қатысқаноқушылар  саны: 

Қатыспағаноқушылар

саны: 0

Сабақ

негізделген оқу мақсаттары

7.1.1.2 –

табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін ажырату

Сабақ  нәтижесі:

Оқушылардың барлығы мынаны орындай

алады: Оқулықта

берілген және қосымша тапсырмаларды орындайды.  Жазба жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін

ажырата алады.

Оқушылардың көбісі мынаны орындай

алады: Топтық

жұмысты брлесе орындайды.Өз бетінше жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді.

Қосымша үлестірме ресурстармен  жұмыс

жасайды.    

Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай

алады:

Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша

қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады.

Бағалау 

критерийі

Жеке, жұптық,

топтық тапсырмаларды орындай алады. Сабақ барысында  тыңдаушының назарын өзіне аудара алады.

Тілдік

құзіреттілік

Табиғатты зерттеу

Ресурстар

Оқулық,

суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар  және  әртүрлі 

заттар, топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер.

Әдіс-тәсілдер

Сұрақ-жауап,

әңгімелеу, түсіндіру, ойын, көрнекілік. Рефлексия.

Пәнаралық

байланыс

Музыка, қазақ

тілі.

Алдыңғы оқу

Физика –

табиғат туралы ғылым

Сабақтың

жоспары

Жоспарланғануақыт

Сабақ

барысы :

Бағалау түрлері

Басталуы

5 

минут

Сәлемдесу.

Топқа бөлемін : «Билеттер

арқылы» топқа бөлінеді. Оқушыларды 

кассадан  билеттер алып, 1,2,3

вагондарға бөлініп отрады.

Психологиялық

ахуал қалыптастыру: «Қызыл гүлім-ай» би

Сынып реттілігін қадағалау.

Оқушыларды түгелдеу. Оқу құралдарын байқау.

Бір-бірімізді тыңдаймыз

десек 1 рет қол шапалақтаймыз!

Ұйымшыл боламыз десек 2

рет

Белсенділік танытамыз

десек 3 рет шапалақтаймыз!

1-топ:

«Бақыт» вагоны

2-топ:

«Сүйіспеншілік» вагоны

3-топ:

«Жарқын өмір» вагоны

«Қызыл гүлім-ай» би билету.

Жаңа білім

10 минут

Білу және түсіну

Берілген мәтіндерді балалар оқып алады.

Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістері: бақылау,

эксперимент, теориялық зерттеу.

Болжам – ғылыми

деректермен негізделген жорамал.

Кез

келген болжамның шынайлылығын тек практикалық тәжірибе, яғни эксперимент

тексере алады.

Эксперимент – физиканың ең басты

зерттеу әдістерінің бірі.

Физикалық

эксперимент арқылы бақылаулар жүргізіліп, жаңа деректер жимнақталады; ғылыми

болжамдар мен теориялар тәжірибеде тексеріледі. Эксперимент жасау үшін

ұқыптылық, нақтылық, дәлдік және жауапкершілік аса қажет.

Эксперимент

барысы:

1)

эксперименттік жұмыстың тақырыбы;

2)

эксперименттің құрал-жабдықтары;

3)

эксперименттің мақсаты;

4)

эксперимент сұлбасы;

5)

эксперимент барысын баяндау;

6)

эксперимент нәтижелері;

7)

эксперимент қорытындысы.

ІV.

Пысықтау.

Топшамалар

арқылы:

№1 топшама

Эксперимент

дегеніміз……….

Болжам

дегеніміз………………..

№2

топшама

Эксперименттің

орындалу реті:

Гипотеза

дегеніміз…………………..

№3

топшама

Франклин

тәжірибесін түсіндір.

Физикалық

теория дегеніміз…..

№4

топшама

Теориялық

зерттеудің ең жауапты кезеңін жаз

Эксперименет

жасауға қажетті қасиеттер

 «Жариялау» әдісі

(Әрбір топ берілген сұрақ бойынша  өз позициясын жариялау керек. Бұл үшін топ

ішінен спикер берілген уақыт ішінде (5 мину) басқа қатысушылар  алдында сөйлеп, топ ұстанымын жеткізеді.)

Оқулық,

мәтіндер.

Ортасы 

10 минут

Қолдану

Оқулықта берілген тапсырмаларды орындау.

Түсіндіру.

Топтық, жеке жұмыс жүргізу.

Дәптермен жұмыс.

Аудио материалдарды тыңдау.

Табиғат туралы білім арнайы зерттеу әдістерін қолдану арқылы жинақталады.

Табиғатты зерттеу әдістерінің ішінен кең тараған үш ғылыми әдісті атап өтуге

болады. Олар: бақылау, эксперимент және теориялық зерттеу әдістері.

Табиғат құбылыстарының заңдылықтарын ашу үшін

ғалымдар логикалық ой қорыту амалдарын рет - ретімен пайдаланады. Әуелі олар

бақылау арқылы деректер жинайды. Жаңа деректерді бұрыннан белгілі деректермен

салыстырып, олардың арасында себеп - салдарлық байланыстар бар ма? Деген

негізгі сұраққа жауап іздейді. Найзағайдың пайда болуы туралы шынайы ғылыми

болжамды В. Франклин (1706 - 1790жж) ұсынды. Оның болжамы бойынша найзағай –

әр түрлі зарядталған бұлттардың арасындағы немесе бұлт пен Жердің арасындағы

аса қуатты электр электр ұшқыны. Ондай ұшқын әр түрлі электрленген

(зарядталған) денелердің араларында байқалады.

Астрономиялық бақылау үшін де әр түрлі

құралдар мен аспаптар қолданылады. Астрономиядағы ең негізгі зерттеу құралы –

телескоп. Оның жәрдемімен жақын тұрған аспан денелерінің (Айдың, Күн

жүйесіндегі планеталардың және олардың серіктерінің) беткі дедерлерін көруге

болады. Телескоптың арқасында көзге көрінбейтін басқа да аспан денелерін

бақылап, ғылыми деректер жинақталады.

Жаңа сабақты бекіту. (7

мин)

« Жұмбақ конверттегі сұрақтар» ойыны арқылы

білімдерін пысықтау.

♦ Табиғатты зерттеудің кең тараған ғылыми

әдістері қандай?

♦ Табиғат құбылыстарын зерттеп, ой қорытудың

реті мен ерекшеліктері қандай?

♦ Болжам дегеніміз не?

♦ Эксперименттің басқа ғылыми әдістерден

ерекшелігі неде?

♦ Ғылыми деректермен негізделген жорамал қалай

аталады?

♦ Физикалық эксперимент жасауға арналған

үдеткіш қайда жасалды?

Оқулық,қабырғаға

ілінген  ватмандар, түрлі-түсті

маркерлер

Топтық жұмысқа арналған ресурстар

Сергіту сәті

2 минут

«Қыдырып қайтайық!»

би билеу

Оқушылар би билеп сергіп қалады.

Аяқталуы

Сабақты бекіту

10 минут

Ой

қорытыу  

БББ кестесі

Тақырып

бойынша түйген білімдерін жазады.

Бағалау

5 минут

Кері байланыс

3 минут

«Білім қоржыны» кері байланыс

Сабақтан

алған әсерлерін стикерге жазып, қоржындарға жабыстырады.

Қосымша

ақпарат

Саралау – Сіз қосымша

көмек көрсетуді қалай

жоспарлайсыз? Сіз

қабілеті жоғары

оқушыларға тапсырманы

күрделендіруді қалай

жоспарлайсыз?

Бағалау - Оқушылардың

үйренгенін тексеруді

қалай жоспарлайсыз?

Пəнаралық байланыс

Қауіпсіздік жəне еңбекті

қорғау ережелері

АКТ-мен байланыс

Құндылықтардағы

байланыс

·       

·       

·       

Рефлексия

Сабақ / оқу

мақсаттары

шынайы ма?

Бүгін оқушылар

не білді?

Сыныптағы ахуал

қандай болды?

Мен жоспарлаған

саралау шаралары

тиімді болды ма?

Мен берілген

уақыт ішінде

үлгердім бе? Мен

өз жоспарыма

қандай түзетулер

енгіздім жəне

неліктен?

Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз

пікіріңізді жазыңыз.

Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың

тақырыбына сəйкес

келетін сұрақтарға жауап беріңіз.

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да

ескеріңіз)?

1:

2:

Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды

да ескеріңіз)?

1:

2:

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы

менің келесі сабағымды

жетілдіруге көмектесетін не

білдім?